O
ι πιο «διάσημες» δίαιτες που ακολουθούνται από εκατομμύρια άτομα σε όλο τον κόσμο, μπαίνουν στο μικροσκόπιο και παρουσιάζονται τα υπέρ και τα κατά τους…
Άτκινς
Είναι από τις πιο δημοφιλείς και παλαιότερες δίαιτες αφού κυκλοφορεί από το 1972. Πολλοί την προτιμούν διότι είναι εύκολη χωρίς πολλούς κανόνες. Το μόνο που χρειάζεται να θυμάται κανείς είναι ότι επιτρέπονται οι απεριόριστες ποσότητες κρέατος, τυριού και αυγών, αλλά περιορίζονται αυστηρώς οι υδατάνθρακες, δηλαδή η ζάχαρη, το ψωμί, τα ζυμαρικά και τα όσπρια, τα φρούτα και τα λαχανικά, αλλά και το γάλα και το γιαούρτι. Αυτή η δίαιτα είναι πλούσια σε πρωτεΐνη και λιπαρά και πολύ χαμηλή σε περιεκτικότητα υδατανθράκων. Περιορίζει όμως τις τροφές που είναι πλούσιες σε φυτικές ίνες όπως είναι τα φρούτα και τα λαχανικά, τα οποία περιέχουν και ουσιαστικές βιταμίνες και μέταλλα που βοηθούν στη διατήρηση της υγεία μας.
Η θεωρία του Άτκινς υποστηρίζει πως η κατανάλωση υδατανθράκων προκαλεί την παραγωγή ινσουλίνης, η ορμόνη που παράγεται από το πάγκρεας και είναι υπεύθυνη για την ευγλυκαιμία του οργανισμού και ότι αυτό οδηγεί σε αύξηση βάρους και πείνας. Ισχυρίζεται επίσης ότι ακολουθώντας το πρόγραμμα αυτό, το άτομο θα έχει μειωμένη όρεξη και ότι ο οργανισμός θα χρησιμοποιεί για ενέργεια αποθηκευμένο λίπος αντί για γλυκόζη που προέρχεται από την πέψη υδατανθράκων.
Αυτή η δίαιτα έχει σαν πιθανές επιπτώσεις τη μειωμένη λειτουργία των νεφρών, αυξημένη χοληστερόλη, αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου, οστεοπόρωσης και καρκίνου. Επίσης είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη για άτομα που πάσχουν από διαβήτη.
Η μακρόχρονη τήρησή της είναι δύσκολη διότι οι τροφές που επιτρέπονται είναι περιορισμένες και η δίαιτα γίνεται μονότονη. Άλλες επιπτώσεις αυτής της δίαιτας είναι η δυσκοιλιότητα και η δυσοσμία του στόματος.
Ντουκάν
Όπως και η δίαιτα του Άτκινς, η δίαιτα Ντουκάν είναι πλούσια σε πρωτεΐνες και χαμηλή σε υδατάνθρακες. Διαφημίζεται ως το μυστικό των Γάλλων που ανακαλύφθηκε πρόσφατα από τις αγγλόφωνες χώρες οι οποίες και την έφεραν στο φως της διασημότητας. Η βάση είναι ίδια, αλλά ο Ντουκάν προσάρμοσε τη δίαιτα και συνιστά οι πρωτεΐνες να έχουν χαμηλή περιεκτικότητα λίπους. Επίσης επιτρέπει πράσινα λαχανικά, άπαχο γάλα και γιαούρτι και προς το τέλος της δίαιτας συμπεριλαμβάνει και μικρές ποσότητες ψωμιού και φρούτου.
Η δίαιτα χωρίζεται σε τέσσερα στάδια. Το πρώτο στάδιο της «επίθεσης» είναι για μία έως δέκα μέρες ανάλογα με τα κιλά που θέλει κάποιος να χάσει. Σ’ αυτή τη φάση επιτρέπονται μόνο πρωτεϊνούχες τροφές και μιάμιση κουταλιά βρώμη την ημέρα. Στο δεύτερο στάδιο οπού «κυλάμε» προς τον στόχο μας εναλλάσσουμε μέρες που περιέχουν μόνο πρωτεΐνη με μέρες που επιτρέπονται και πράσινα λαχανικά. Όταν φτάσουμε στο στόχο μας περνάμε στο τρίτο στάδιο της «κατοχύρωσης» και συνεχίζουμε τη δεύτερη φάση αλλά προσθέτουμε στη διατροφή μας ένα φρούτο και 2 φέτες ψωμί την ημέρα. Σ’ αυτό το στάδιο, μία φορά την εβδομάδα επιτρέπεται μία επιπλέον μερίδα υδατανθράκων σε μορφή ρυζιού ή ζυμαρικών. Το τέταρτο και τελικό στάδιο είναι της «σταθεροποίησης» που είναι βασικά προέκταση του τρίτου σταδίου αλλά συνιστάται μία μέρα την εβδομάδα να περιέχει μόνο πρωτεΐνες.
Οι επιπτώσεις αυτής της δίαιτας είναι παρόμοιες με αυτές του Άτκινς, δηλαδή η υπερφόρτωση των νεφρών λόγο μεγάλης πρόσληψης πρωτεΐνης, η δυσοσμία του στόματος και η δυσκοιλιότητα. Όπως με το πρόγραμμα του Άτκινς και αυτή η δίαιτα είναι μονότονη και αποτρέπει τους περισσότερους να τη συνεχίσουν μακρόχρονα με αποτέλεσμα να ξαναπαίρνουν τα κιλά που έχασαν.
Πρίτκιν
Σε αντίθεση με τον Άτκιν και τον Ντουκάν, ο Πρίτκιν προτείνει μία διατροφή πολύ χαμηλή σε λιπαρά αλλά ψηλή σε σύνθετους υδατάνθρακες. Το πρόγραμμά δεν επιτρέπει πάνω από 10% των θερμίδων να προέρχεται από λίπος και συνιστά πολλά λαχανικά, φρούτα και δημητριακά με πολλές φυτικές ίνες. Τη δίαιτα τη δημιούργησε όταν διαγνώστηκε ο ίδιος με καρδιοπάθεια, η οποία θεραπεύτηκε με την εφαρμογή της δίαιτας αλλά και άσκησης που είναι επίσης βασικό στοιχείο του προγράμματος.
Η δίαιτα προτείνει 6 με 7 γεύματα την ημέρα, τα οποία περιέχουν τροφές με πολλές φυτικές ίνες αλλά με λίγες θερμίδες. Δεν υπάρχει περιορισμός στην ποσότητα και συνιστά να φάμε μέχρι να χορτάσουμε. Η θεωρία του Πρίτκιν είναι πως τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια, το καστανό ρύζι, αλλά και άλλες τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες μας χορταίνουν πιο εύκολα από αυτές που περιέχουν πολλές θερμίδες αλλά είναι ελλιπείς σε φυτικές ίνες.
Η δίαιτα αυτή, όμως, είναι ελλιπής σε λιπαρά. Παρ’ όλο που έχουν πολλές θερμίδες και συνιστάται να τα περιορίζουμε, η αυστηρή μείωσή τους έχει αρνητικές επιπτώσεις στον οργανισμό. Οι λιπαρές ουσίες χρειάζονται για την απορρόφηση των βιταμινών A, D, E και Κ. Η μειωμένη απορρόφησή τους μπορεί να προκαλέσει οστεοπόρωση, ξηροδερμία, προβλήματα όρασης και άλλα μεταβολικά προβλήματα. Τα λίπη χρειάζονται επίσης για τη δημιουργία και διατήρηση των κυττάρων και κάποια λιπαρά όπως τα ωμέγα-3 είναι ωφέλιμα στο καρδιαγγειακό σύστημα.
Συμπέρασμα: Οι παραπάνω δίαιτες έχουν δημοσιευτεί σε πολλά βιβλία, περιοδικά και στο διαδίκτυο. Τις έχουν ακολουθήσει εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως, αλλά χωρίς πραγματικά αποτελέσματα. Οι αρνητικές επιπτώσεις τους, λόγω έλλειψης βασικών θρεπτικών στοιχείων, ξεπερνούν τα πιθανά οφέλη τους. Ο οργανισμός χρειάζεται όλα τα βασικά θρεπτικά στοιχεία για να λειτουργεί φυσιολογικά και συνιστάται να καταναλώνουμε απ’ όλες τις ομάδες τροφίμων.
Παρακάτω θα βρείτε ένα πρόγραμμα που περιέχει τροφές απ’ όλες τις ομάδες τροφίμων που θα σας βοηθήσει να χάσετε μερικά κιλά ανώδυνα και χωρίς να διακινδυνεύετε την υγεία σας.
1η μέρα
Πρωί: 1 φλιτζάνι γάλα χαμηλών λιπαρών με 1 φλιτζάνι δημητριακά ολικής άλεσης. Δεκατιανό: 1 μπανάνα. Μεσημέρι: 180 γρ. κοτόπουλο ψητό χωρίς πέτσα, 1 μέτρια πατάτα ψητή στο φούρνο, σαλάτα ντομάτα με 1 κουτάλι λάδι. Απόγευμα: 6 μεγάλες φράουλες και 12 αμύγδαλα ωμά. Βράδυ: 1 γιαούρτι 2% με 2 κράκερ ολικής άλεσης, 1 μήλο.
2η μέρα
Πρωί: 1 τοστ με ψωμί ολικής, 1 φέτα τυρί χαμηλών λιπαρών και 1 φέτα γαλοπούλα βραστή. Δεκατιανό: 1 ποτήρι φυσικό χυμό. Μεσημέρι: 1 κούπα φακές, σαλάτα ανάμεικτη με 1 κουταλιά ελαιόλαδο, 1 φέτα ψωμί ολικής. Απόγευμα: 1 γιαούρτι 2%. Βράδυ: Ομελέτα με 2 αυγά και 1 φέτα τυρί (με 1 κουταλάκι του γλυκού λάδι), σαλάτα ντομάτα χωρίς λάδι, 1 φέτα ψωμί ολικής.
3η μέρα
Πρωί: 1 τοστ με 2 φέτες ψωμί ολικής, 1 φέτα τυρί χαμηλών λιπαρών και 1 φέτα γαλοπούλα βραστή. Δεκατιανό: 2 κράκερ ολικής. Μεσημέρι: 180 γρ. ψάρι ψητό, χόρτα με 1 κουτάλι λάδι, 1 φέτα ψωμί ολικής. Απόγευμα: 1 μπανάνα. Βράδυ: 1 γιαούρτι 2% με 1 κουτάλι μέλι και 1 αχλάδι.
4η μέρα
Πρωί: 1 αυγό βραστό και 1 φέτα ψωμί ολικής. Δεκατιανό: 2 κουτάλια σταφίδες με 12 αμύγδαλα ωμά. Μεσημέρι: 1 πιάτο φασολάκια, 90 γρ. τυρί χαμηλών λιπαρών, 1 φέτα ψωμί ολικής. Απόγευμα: 12 μεγάλες φράουλες. Βράδυ: 1 φλιτζάνι γάλα χαμηλών λιπαρών με 1 φλιτζάνι δημητριακά ολικής άλεσης.
5η μέρα
Πρωί: 2 φρυγανιές σικάλεως με 2 κ. γλυκού ταχίνι και 2 κ. γλυκού μέλι. Δεκατιανό: 1 γιαούρτι 2%. Μεσημέρι: 150 γρ. μπιφτέκι ψητό με 4 κομμάτια πατάτες φούρνου, κολοκυθάκια βραστά με 2 κουταλάκια λάδι. Απόγευμα: 1 ποτήρι φυσικό χυμό. Βράδυ: Ντάκο με 1 μέτριο παξιμάδι, 2 κ. σούπας κατίκι, ντομάτα τριμμένη, κάππαρη, ρίγανη και 6 ελιές.
6η μέρα
Πρωί: 1 φλ. γάλα χαμηλών λιπαρών με 1 φλ. δημητριακά ολικής άλεσης. Δεκατιανό: 1 μήλο και 10 αμύγδαλα ωμά. Μεσημέρι: 1,5 φλιτζάνια μακαρόνια ολικής άλεσης με σάλτσα ντομάτας και 2 κουτάλια τυρί τριμμένο, σαλάτα ντομάτα χωρίς λάδι. Απόγευμα: 1 μπανάνα. Βράδυ: Σαλάτα μαρούλι με 1 μικρό κουτί τόνο σε νερό, 2 κράκερ ολικής.
7η μέρα
Πρωί: 1 τοστ με ψωμί ολικής, 1 φέτα τυρί χαμηλών λιπαρών και 1 φέτα γαλοπούλα βραστή. Δεκατιανό: 1 γιαούρτι 2%. Μεσημέρι: 180 γρ. ψάρι ψητό, βραστά κολοκυθάκια, καρότα και 1 πατάτα με 1 κουτ. λαδολέμονο. Απόγευμα: 12 φράουλες. Βράδυ: 1 φλ. γάλα χαμηλών λιπαρών με 1 φλ. δημητριακά ολικής άλεσης.